تست میلون
آزمون بالینی چند محوری میلون (MCMI) یک آزمون روانشناختی شخصیت است که برای اولین بار در اواخر دهه ۶۰ میلادی بر اساس مدل آسیبشناسی روانی میلون توسط تئودور میلون (Theodore Millon) ساخته شد. سپس در اواسط دهه ۸۰ مورد تجدید نظر قرار گرفت. نسخه سوم آزمون در سال ۱۹۹۴ تجدید نظر و در گردهمایی انجمن روانشناسی آمریکا معرفی شد. این آزمون برای افراد بالغ (بالای هجده سال)است که توانایی خواندن تا سطح کلاس پنجم ابتدایی را دارند و نباید برای عموم جمعیت و نوجوانان مورد استفاده قرار گیرد.
آزمون بالینی چند محوری میلون ۳ (MCMI III) یک مقیاس خودسنجی با ۱۷۵ گویه بلی/ خیر است که ۱۴ الگوی بالینی شخصیت و ۱۰ نشانگان بالینی را میسنجد و برای بزرگسالان ۱۸ سال به بالا، استفاده میشود. این آزمون بر اساس مدل آسیبشناسی روانی میلون (۱۹۶۹/ ۱۹۸۳) ساخته شدهاست و دو بار از زمان انتشار آن، تجدید نظر شدهاست. ام.سی.ام.آی، یکی از پرکاربردترین آزمونهای روانی است که به چندین زبان ترجمه شدهاست و در تحقیقات بین فرهنگی متعددی مورد استفاده قرار گرفتهاست؛ از جمله در ایران، دو بار هنجاریابی شدهاست. خواجه موگهی در سال ۱۳۷۲ در تهران، نسخه دوم این آزمون، و شریفی در ۱۳۸۱ نسخه سوم آن را در اصفهان هنجاریابی کردهاست.
مفهوم شخصیت از دیدگاه میلون
میلون شخصیت را اینگونه تعریف میکند: الگوی پیچیده و بسیار عمیقی از ویژگیهای روانشناختی که نمیتوان به راحتی آنها را ریشه کن کرد و تقریباً به صورت خودکار، خود را در تمامی جنبههای عملکرد فرد آشکار میسازند. این ویژگیها ذاتی و فراگیر بوده و ماتریس پیچیدهای از پیش آمادگیهای زیستی و یادگیریها را تشکیل داده و الگوی ادراکی، احساس، تفکر و شیوههای مقابله آن فرد را میسازند. شخصیت آمیزهای از احساسات، ادراکات، افکار و رفتارهای نامرتبط نیست، بلکه سازمانی کاملاً در هم تنیده از نگرشها، عادتها و عواطف است. اگر چه ما زندگی خود را با احساسات و واکنشهای کم و بیش نامرتبط و مختلف شروع میکنیم، ولی به مرور زمان دامنه آنها را محدود کرده و خزانه رفتاری خاص خودمان را میسازیم. این خزانه رفتاری است که ما را از دیگران متفاوت کرده و شیوه مقابله ما را در برخورد با دیگران و در درون خودمان تعیین مینماید.
مفهوم سیستم در نظریه میلون
با این تعریف، شخصیت دیگر یک ماده و اختلال شخصیت یک بیماری نیست که از خارج وارد شده و بهنجاری فرد را از بین ببرد. به بیان دیگر اختلال شخصیت مثل بیماریهای جسمی نیست که بتوان آن را به یک عامل خارجی یا درونی مشخص نسبت داد. میلون به جای واژه «اختلال» از اصطلاح «الگوهای بالینی شخصیت» استفاده مینماید. از این دیدگاه، همانطور که در بیماریهای جسمی، سیستم ایمنی بدن است که مشخص میکند آیا فرد بیمار خواهد شد یا خیر، در مسایل روانی نیز سبک شخصیتی فرد یعنی مهارتهای مقابلهای و انعطافهای سازگارانه فرد است که تعیین میکند آیا وی در مقابله با محیط از پای در خواهد آمد یا خیر. اگر اینگونه به موضوع نگاه کنیم، ساختار و ویژگیهای شخصیت (بهنجار یا نابهنجار) مبنای سلامت یا بیماری روانی فرد میشود.
با توجه با توضیح فوق، یکی از مفاهیم اصلی نظریه میلون روشن میشود و آن مفهوم سیستم است. توضیح اینکه با توجه به آنچه گفته شد، میتوان شخصیت و محیط را یک سیستم دانست. سیستمی که ویژگی اصلی آن، سلسله مراتبی و خودگردان بودن است. به این دلیل گفته میشود، شخصیت سلسله مراتبی است، که ازچند سطح سازمانی تشکیل گردیدهاست: سطوح زیستی، روانی، خانوادگی، اجتماعی و فرهنگی، که هر سطح روی لایه یا سطح قبلی بنا گردیدهاست.
فاکتورهای اصلی تست میلون 3 براساس تصویر زیر است:
نسخه تست میلون 3 براساس طبقه بندی های زیرنمره گذاری می شود:
- شاخص های تغییر پذیری
- الگوهای شخصیت بالینی
- آسیب شناسی شدید شخصیت
- نشانگان بالینی
- نشانگان شدید
الگوهای بالینی شخصیت در تست میلون
مقیاس1 - شخصیت اسکیزوئید
- 16 ماده دارد که تیپ منفعل- منزوی را بازنمایی می کند.
- محتوای ماده ها مرتبط با انزوا، عدم احساس لذت، انزوای رفتاری، اجتناب از روابط نزدیک، سرکوب عواطف، رفتارهای درونگرانه، غیر مسئول بودن می باشد.
- افراد مبتلا به این اختلال با فقدان تمایل و ناتوانی در لذت بردن مشخص می شوند.
مقیاس A2 - شخصیت اجتنابی
- این مقیاس با 16 ماده مشخص می شود که تیپ فعال -منزوی را معرفی می کند.
- این افراد به اندازه افراد دارای اختلال شخصیت اسکیزوئید منزوی هستند.
- انزوای آنها ناشی از انتقاد و تمسخر از جانب دیگران است.
مقیاسB2 - شخصیت افسرده
- این مقیاس 15 ماده دارد و تیپ منفعل- منزوی را منعکس می کند.
- افراد مبتلا به اختلال شخصیت افسرده احساس ناتوانی قابل توجهی در کسب مجدد لذت دارند.
مقیاس 3 - شخصیت وابسته
- این مقیاس 16 ماده دارد و تیپ منفعل - وابسته را ارزیابی می کند.
- افرادی که در این مقیاس نمره بالا می گیرند افرادی هستند که برای حمایت، ایمنی و راهنمایی به دیگران متکی هستند.
- منتظرند دیگران راه را به آنها نشان دهند.
مقیاس 4 - شخصیت نمایشی
- این مقیاس 17 ماده دارد و تیپ فعال – وابسته را ارزیابی می کند.
- افرادی که نمره بالا میگیرند فعال بوده و برای بدست آوردن احترام از طرف دیگران مهارتهای اجتماعی خوبی نشان می دهند اما دارای یک ترس پنهان از خود مختاری و مستقل عمل کردن هستند.
مقیاس 5 - شخصیت خودشیفته
- این مقیاس 24 ماده دارد و تیپ منفعل- مستقل را می سنجد.
- افرادی که نمره بالا می گیرند کسانی هستند که بیش از حد به خودشان ارزش می دهند ازخود راضی متکبر و مغرور هستند برای رسیدن به مقصود خود می توانند خاضعانه و مطیع نیز باشند.
مقیاسA6 – شخصیت ضد اجتماعی
- این مقیاس 17 ماده دارد و تیپ فعال – مستقل را می سنجد.
- رفتاری تهدید آمیز دارند، قوانین و مقررات اجتماعی را برای رسیدن به اهدافشان زیر پا می گذارند.
- مرتکب جرم و جنایت در دنیا می شوند.
- به نظر انها دیگران باعث رنجش آنها شده اند.
مقیاس 7 – شخصیت اجباری
- این مقیاس 17 ماده دارد و تیپ منفعل – دوسوگرا را می سنجد.
- محتوای ماده ها مرتبط با رفتار کمال گرایانه و منظم، بی حوصلگی، خشکی و تعصب می باشد.
- این افراد با احساس کنترل وکمال گرایی تقاضاهای بالایی از خود و دیگران دارند.
مقیاس A8 – شخصیت منفی گرا
- این مقیاس 16 ماده دارد که به ارزیابی تیپ فعال دوسوگرا می پردازد.
- افرادی که نمره بالا می گیرند افرادی هستند که بین اعتنا و بی اعتنایی نسبت به دیگران دو دل هستند.
مقیاس B8 – شخصیت خود ناکام ساز
- این مقیاس 15 ماده دارد و تیپ منفعل – نلراضی را می سنجد.
- این افراد با تملق و خود ایثار گری خود را در موقعیت هایی قرار می دهند که مورد استثمار قرار گیرند.
- آنها ناراحتی ها و شرمساریهایی را نقل می کنند که ظاهرا لایق آنها بوده اند.
مقیاس S – شخصیت اسکیزوتایپی
- این مقیاس 16 ماده دارد وآسیب ساختاری شدیدتر را می سنجد.
- محتوای ماده ها مربوط به آسیب شناسی، ایده های تاثیر، انزوای بین فردی باشد.
- افرادی که نمره بالا میگیرند افرادی هستند که از نظر هیجانی ملایم، باعاطفه، سطحی می باشند.
- آنها غرق در افکارشان هستند.
مقیاس C – شخصیت مرزی
- این مقیاس 16 ماده دارد ومحتوای ماده ها مرتبط با خلق بی ثبات، خشم، رفتار و واکنشهای جنجالی، خلق و روابط بی ثبات هستند.
- این افراد سابقه رفتارهای تکانشی و نیازهای شدید وابستگی به همراه ترس از ترک نشان می دهند.
مقیاس p – شخصیت پارانوئید
- این مقیاس 17 ماده دارد محتوای ماده ها مربوط به ایده های کنترل، حساسیت و گوش به زنگی در مورد اذیت و آزار، باورهای هذیانی، شکوه و شکایت می باشند.
- این افراد در احساسات و الگوهای فکری خود محبوس هستند به شکل تدافعی بدگمان هستند.
نشانگان بالینی در تست میلون
مقیاسA- اختلال اضطراب
- این مقیاس 14 ماده دارد و نشانه های اضطراب تعمیم یافته را می سنجد.
- محتوای ماده ها راجع به تنش عصبی، گریه، دودلی، نگرانی و شکایت های بدنی است.
مقیاسH- اختلال شبه جسمی
این مقیاس 12 ماده دارد و نشانه های اضطراب را میسنجد که ممکن است به نشانه های جسمی و بدنی مربوط جابجا شده باشند.
مقیاسN- دوقطبی: اختلال مانیک
- این مقیاس 13 ماده دارد و هیپومانی و برخی علائم مانیک شدیدتر را می سنجد.
- مقیاس شامل ماده هایی راجع به پرش افکار،انرژی زیاد، تکانشی بودن، احساس بزرگ منشی و فعالیت زیاد می باشد.
مقیاسD- اختلال افسرده خویی
- این مقیاس 14 ماده دارد و افسردگی با دوره 2سال یا بیشتر را می سنجد.
- بیماران افسرده خو قادر به ادامه یاانجام کارهای روزمره علیرغم خلق افسرده شان می باشند.
- محتوای ماده ها بی احساسی، احساس دلسردی و فقدان انرژی، دوره های گریه و زاری را منعکس می کند.
مقیاس B- وابستگی به الکل
- این مقیاس 15 ماده دارد که 6ماده آن مستقیما مرتبط با سوء استفاده از الکل است و9ماده دیگر به طور غیرمستقیم مرتبط با باده نوشی است.
- این ماده ها شامل تکانشی بودن، دلیل تراشی ها،خودخواهی و پرخاشگری نسبت به اعضای خانواده است.
مقیاس T- وابسته به مواد
- این مقیاس 14 ماده دارد که محتوای آنها مربوط به سابقه ای ازالگوی سوء مصرف مواد در گذشته و در حال است.
مقیاس R- اختلال استرس پس از ضربه
- 16 ماده دارد.
- محتوای ماده ها در رابطه با خاطرات دردناک، وحشت های شبانه می باشد.
مقیاسSS- اختلال تفکر
- 17 ماده دارد و اختلال تفکر با ماهیتی سایکوتیک را می سنجد.
- محتوای ماده ها مرتبط با توهم ها، هذیانهاو افکار ناخواسته است.
- افرادی که نمره بالا میگیرندرفتارشان اغلب گوشه گیرانه است.
مقیاس CC- افسردگی اساسی
- این مقیاس 17 ماده دارد
- محتوای ماده های آن در رابطه با افکار خودکشی،علائم شناختی و نباتی افسردگی، احساس یاس و ناامیدی می باشد.
مقیاس pp- اختلال هذیانی
- این مقیاس 13 ماده دارد که محتوای آنها در رابطه با هذیان های بزرگ منشی و گزند و آسیب است.
- کسانی که نمره بالا می گیرند احتمالا تشخیص اختلال پارانوئید پیدا می کنند.
شاخص های روایی و سبک پاسخ
شاخص V- روایی
- این شاخص شامل 3جمله نامحتمل است (در 10 سال گذشته هیچ ماشینی را ندیده ام).
- اگرفرد به 2 یا بیش از 2 جمله از این جمله ها پاسخ مثبت داده باشد آزمون معتبر نمی باشد.
شاخص X - افشاگری
- این شاخص بیمارانی را شناسایی می کند که حساسیت و دفاع بیش از حد دارند (نمرات پایین) یا کسانی که بسیار بی پرده خود را می نمایانند (نمرات بالا).
- این مقیاس هیچ سوالی ندارد و نمره خام این مقیاس از طریق جمع زدن نمرات11 مقیاس محاسبه می شود.
شاخص Y - جامعه پسندی
- این شاخص به ارزیابی میزان تلاش پاسخ دهنده در مطلوب جلوه دادن خود می پردازد.
- نمره بالا یعنی آزمودنی تلاش کرده خود را از نظر اخلاقی با فضیلت و از نظر عاطفی باثبات نشان دهد.
شاخص Z - بدجلوه دهی
- نمره بالا در این شاخص نشان دهنده اغراق در مشکلات و علائم روان شناختی می باشد.
- نمرات از نظر بالینی در این مقیاس ممکن است القا کننده التماس برای کمک، برافراشتگی عاطفی حاد یا اغراق در نشانه ها برای بدست آوردن نفع شخصی باشد.